Doğu Karadeniz’de Gaz Hidratların ve Sığ Gaz Birikimlerinin Akustik Özellikleri ile ilgili Yapılan AVO Analizi

Son zamanlarda, gaz hidrat ve hidrata bağlı sığ gaz araştırmalarının önemi gün geçtikçe artmaktadır. Karadeniz de, 100-120m derinliğinde anoksik bir ortam mevcuttur. Ayrıca gaz konsantrasyonu nedeni ile derin yapılardan sıvı göçü, çamur volkanı gelişimi ve deniz tabanına gaz sızıntıları bakımından oldukça yüksek potansiyele sahiptir. Karadeniz’in sahip olduğu kalın tortul örtüsü ve buna ek olarak Arap ve Avrupa kıtalarının Eosen zamanından bu yana çarpışması ile Karadeniz kıyı sınırlarında gelişen sıkışmalı deformasyon nedeni ile aşırı basınç etkisi altında kalan sıvıların faylar aracılığıyla yukarıya doğru göçüne neden olmaktadır. Doğu Karadeniz’deki deniz sismik çalışmaları, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü (DBTE) Sismik Laboratuvarı (SEİSLAB) ve Pukyong Ulusal Üniversitesi›nin (PKNU) hem teknik hem de bilimsel dayanışmasıyla gerçekleştirilmiştir. Doğu Karadeniz’de belirtilen alanlarda sığ gaz ve gaz hidrat oluşumları, çeşitli hidrokarbon sızıntıları (pockmark, çamur volkanları, sızıntıya neden olan faylar) haritalanarak, tortulların hem fiziksel hem de akustik özellikleri incelenmiştir. Çalışma alanında kıtasal yamaç, apron ve abisal düzlük yer almaktadır. Aynı zamanda alanın doğusundaki sismik kesitlerde BSR, parlak nokta (bright spot) ve gaz kolonları gözlenmiştir. Sismik kesitlerde iki adet çamur volkanı belirlenmiş olup bunlar, İzmir ve Pusan olarak adlandırılmıştır. Sismik kesitlerde kıtasal yamaçta kayma çökelleri gözlenmiştir. Gözlenen akustik saydam bölgeler tortullardaki olası gazın varlığını işaret ederken bu maskelenmelerin etrafında gözlenen yüksek genlikli ve ters polariteli yansımların da bunu doğruladığı düşünülmektedir. Bu durum da alandaki gaz birikiminin varlığını desteklemektedir. Elde edilen sonuçların ışığında, gaz birikimleri; AVO analizlerinden elde edilen gradyentler ve grafiklerle yapılan çapraz-korelasyon sonucunda belirlenmiş ve bunun birinci sınıf AVO anomalisi olduğu gözlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Doğu Karadeniz, Gaz Hidrat, BSR, Parlak Nokta, Fiziksel ve Akustik Özellikler, Çok Kanallı Sismik Yansıma, Sismik Özellik, AVO.