Türkiye’nin İlk ve Tek Yeraltı Gaz Depolama Tesisinin Tasarımı ve İlk Altı Yıllık Operasyon Performansının Değerlendirilmesi

Gaz kaynakları yönünden ülkemizin zengin olduğu söylenemez. Yurtiçi üretim Türkiye’nin doğal gaz ihtiyacını karşılamaktan çok uzaktır. Türkiye’de tüketilen gazın tamamına yakını boru hatlarıyla Rusya Federasyonu, Azerbaycan ve İran’dan, LNG olarakta Cezayir ve Nijerya’dan ithal edilmektedir. Gaz tüketen ülkelerin çoğunda olduğu gibi, Türkiye’nin de gaz kullanımı günlük ve mevsimsel bazda değişim göstermektedir. Üretim ve tüketim noktaları arasındaki gaz boru hatları, tek başına, arz ve talep arası farkları dengeleyebilecek güce sahip değildir. Bu yüzden, ülkenin gaz taşıma ve depolama kapasitesinin geliştirilmesi için çalışmalar kesintisiz bir şekilde sürdürülmelidir. Söz konusu çalışmaların bir parçası olarak, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Kuzey Marmara (deniz) ve Değirmenköy (kara) sahalarının yeraltı gaz deposuna dönüştürülmesini kararlaştırmıştır. Kuzey Marmara (K.Marmara) ve Değirmenköy sahalarının depolama amaçlı kullanım için seçilmelerinin temel nedeni ana gaz tüketim merkezi olan İstanbul’a ve ana gaz boru hattına yakınlık ve sahaların rezervuar karakteristiklerinin depolama için uygunluğudur. Ancak, tatil yöresinde ve yerleşim alanlarına yakın olması nedeniyle proje sahası çevre yönünden duyarlı bir bölgededir. Ses, atmosferik emisyonlar ve diğer kirleticiler konusunda kurallar katı bir şekilde uygulanmaktadır. 1.9 milyar m3 depolama kapasitesi ile Silivri (K.Marmara ve Değirmenköy sahaları) yeraltı gaz depolama (YGD) tesisleri 13 Nisan 2007 tarihinde devreye alınmıştır. Söz konusu tesisler, gelişmekte olan gaz sektörünün arz ve talep ilişkilerinin dengelenmesinde önemli işlevler yerine getirmektedirler. Bu makalede, Türkiye’nin ilk ve tek yeraltı gaz depolama tesisinin tasarımı ve yapımı hakkında bilgi verilmekte, ayrıca, altı yıllık çevrimi içeren veriler temelinde tesislerin işletme performansı değerlendirilmektedir.