f Doğal Gaz Depolamanın Gaz Piyasasındaki Rolü

Türkiye’nin ilk yeraltı doğal gaz depolama tesisi olan TPAO Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi 2007 yılında devreye alınmış olup, 7. Depolama döneminde enjeksiyon ve geri üretim faaliyetlerine başarı ile devam etmektedir. 2012 yılına kadar sadece BOTAŞ’a hizmet veren TPAO Silivri Doğal Gaz depolama tesisi, EPDK tarafından çıkarılan “TPAO Silivri Doğal Gaz Depolama Tesis Temel Kullanım Usul ve Esasları”nın Resmi Gazete yayımlanmasının ardından 3. Tarafların kullanımına açılmıştır. Bu sunumda depolama tesisi türleri; yeraltı doğal gaz depolama tesisleri, LNG tesisleri ve boru hattında depolama (linepack) hakkında genel bilgi verilecektir. Ayrıca depolama tesislerinin kullanım amaçlarına göre; mevsimsel sıcaklık farklılıklarını gidermek için (seasonal storage), kısa süreli aşırı talepleri karşılamak için (peakshaving), stratejik amaçlar için (strategic storage), üretimi dengelemek için (production storage), sistemi dengelemek için (pipeline balancing) ticari amaçlar için (trade support) kullanılan depolama tesislerinin avantaj ve dezavantajları, yeraltı doğal gaz depolama tesislerinin Dünya ve Avrupa’daki depolama türlerine göre dağılımları ile ilgili genel bilgiler verilecektir. Avrupa gaz piyasasının liberalleşmeye duyduğu ihtiyaçlar, kronolojik olarak liberalleşme süreci ve liberal piyasanın etkileri ve Third Party Access (TPA) süreci ile ilgili bilgilendirmeler yapılacaktır. Ayrıca, TPA ile ilgili Avrupa’daki düzenlemeler ve ülkeler bazında mevcut düzenlemeler (Regulated TPA, Negotiated TPA ve Hybrid Systems) ve Türkiye’deki mevcut durum karşılaştırılacaktır. Depolama Sistem Operatörleri (Storage System Operators-SSO) için 2005 yılında yayımlanan, herhangi bir zorunluluğu olmayan ancak depolama tesislerinin kullanımına ilişkin olarak önemli düzenlemeler getiren “Guidelines for Good TPA Practice for Storage System Operators (GGPSSO)”- 23 Mart 2005 ile ilgili olarak bilgilendirme yapılacak olup, TPAO Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisinin mevcut düzenlemeler çerçevesinde GGPSSO ile olan ilişkisi ele alınacaktır. Son olarak, depolama tarifeleri, tarife elementleri (Bundled, Unbundled, Hybrid v.b), cezalar, tarifelerin değişiminde etkili olan limitler (günlük geri üretim/ enjeksiyon kapasitesi, günlük minimum geri üretim/ enjeksiyon miktarları, geri üretim döneminde enjeksiyon veya enjeksiyon döneminde geri üretim yapabilme kabiliyeti, sadece belirli tarihlerde enjeksiyon yapma, enjeksiyondan geri üretime veya geri üretimden enjeksiyon geçiş süresi v.b.) ve TPAO Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi depolama tarifeleri ile ilgili bilgilendirme yapılacaktır.